از نظر قرآن، انسان دارای لایه های متعدد و متنوعی است. این لایه ها را می توان به اعتبار ملک و مالکیت به دو دسته اصلی تقسیم کرد : 1. لایه ای که مالک آن خود انسان است و خداوند به او اخیتارش را داده است؛ یعنی هر چند خداوند مالک همه هستی از جمله مالک خود انسان است؛ اما خدا این بخش از وجود انسان را به انسان داده است به طوری که می تواند تصرفات مالکانه در آن داشته باشد؛ 2. لایه ای که خداوند مالکیت آن را به انسان نداده است؛ بلکه به عنوان امانت در اختیار انسان است. این بخش را انسان باید حفظ کند و مراقب باشد تا تصرفی انجام ندهد که به عنوان خیانت در امانت باشد؛ یعنی مجاز است تصرفاتی را داشته باشد که مالک آن یعنی خدا به انسان مجوزش را داده است. پس اگر تصرفاتی داشته باشد که بیرون از تعهد و عهد الهی باشد، در حقیقت در امانت خیانت کرده است.
از نظر قرآن ، آن روح الهی که در کالبد دمیده شده و متحول به نفس شده است، لایه ای است که خداوند به امانت در اختیار انسان گذاشته و باید آن را صحیح و سالم به مالک آن بازگرداند؛ البته می تواند از آن در چارچوب قرارداد و تعهد استفاده کند. پس اگر انسان در این بخش تصرفاتی کند که خداوند از آن راضی نیست، به عنوان خیانت در امانت و ظلم تلقی می شود؛ زیرا ظلم به معنای تجاوز و تعدی است. در ظلم سه چیز است: 1. ظالم؛ 2. مظلوم؛ 3. ظلم. ظالم هماره غیر از مظلوم است و این گونه نیست که مانند عاقل و معقول و عقل یکی بشود و اتحاد این سه گانه تحقق یابد؛ پس از آن جایی که اتحاد در ظالم و مظلوم و ظلم معنا ندارد، باید پذیرفت که در انسان دو چیز است که یکی ملک آدمی و دیگری امانی است و ملک او نیست؛ بلکه ملک غیر است. از این روست که خداوند از ظلم انسان به نفس خویش سخن به میان می آورد و می فرماید:وَ مَا ظَلَمَهُمُ اللّهُ وَ لکِنْ أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ؛خداوند در باره آنان ظلم روا نداشته است ولی آنان خودشان به نفس خودشان ظلم کرده اند.(آل عمران، آیه 117) یعنی بخشی که مالک آن انسان است به آن بخشی که مالک آن خدا است ظلم روا داشته و حقوق آن را تضییع کرده و رفتار عادلانه نداشته است.
از نظر قرآن شنوایی و بینایی نیز از ملک خداوند است و تنها گوش و چشم است که ملک انسان است. از این روست که می فرماید: أَمَّن یَمْلِکُ السَّمْعَ وَالأبْصَارَ، بلکه مالک شنوایی و بینایی اوست.(یونس آیه 31) حالا اگر انسان نسبت به این شنوایی و بینایی ظلم کند و چیزی را بشنود که نباید بشنود مانند غیبت و یا چیزی را ببیند که نباید ببیند مانند نامحرم، در این صورت در ملک دیگری تصرف عدوانی کرده و نسبت به امانت خیانت نموده است. از این روست که خداوند می فرماید: تَخْتَانُونَ أَنْفُسَکُمْ؛ به خودتان خیانت می کنید.(بقره، آیه 187)
نتیجه آن که انسان دو لایه دارد که بخشی را مالک و بخشی را به طور امانی در اختیار دارد؛ و گرنه ظلم و خیانت معنایی ندارد؛ و این که در آیات قرآنی از ظلم و خیانت نفس به نفس سخن به میان آمده معلوم می شود که در نفس انسانی دو لایه دست کم وجود دارد که یکی با تجاوز و تعدی و مانند آن ، ظلم و یا خیانت می کند.